Λ Α Μ Π Ρ Η 

— Χριστός άνέστη ! αγαπητέ αναγνώστη. Και μια καί τό καλεϊ ή μέρα, γι’ αυτήν θά μιλήσουμε καί για ένα χείμαρρο αναμνήσεις πού μάς πλημμυρούν άπό παιδάκια... Στούς αβέβαιους καιρούς μας, τέτοιες μεγάλες γιορτές καί τέτοιες ώραϊες εύχές, παίρνουν μια ξεχωριστή σημασία ανάμεσα στον εύγενικό καί πολύπαθο λαό μας. Χωρίς νά ξεκόβουν άπ' τό ιστορικό γεγονός πού τις γέννησε καί τις καθιέρωσε, ντύνονται τήν κοχλαστή πραγματικότητα τής σκληρής εποχής μας καί προβάλλουν σαν ξεκινήματα καί συνθήματα για καινούργιες ευγενικές κατακτήσεις.

— Χριστός άνέστη! Κραύγαζαν οι μπαρουτοκαπνίσμένοι μας πρόγονοι, χαιρετώντας κάθε αίματοποτισμένη τους νίκη. Καί μέ τήν ίδια νικητήρια ιαχή, δακρυσμένοι φιλιόνταν οί ρωμιοί στούς δρόμους καί στις πλατείες, άγνωστος μ' άγνωστο, στό τέλος τής χιτλερικής κατοχής...

— Χριστός άνέστη!... Καί κάτι σαν πουλί σκιρτάει καί σήμερα έτοιμο νά κελαϊδήσει στις παγωμένες καρδιές των άνθρώπων. Σά συναντιούνται δυό χαμόγελα π' άχνοχαράζαν κάτω απ' τή μόνιμη μάσκα τού πόνου, στις μέρες μας. Σά σιμώνουν δυό κόκκινα αυγά νά παιχνιδίσουν. Σά σμίγουν τις φλογίτσες τους δυό λαμπάδες. Σαν τσουγκρίζουν δυό ποτήρια μέ κρασί. Σά σφίγγουν δυό χέρια σέ χειραψία Σά φιλιούνται οί άνθρωποι μέ χείλη πού σαλεύουν ήμερα, γλυκά...

— Χριστός άνέστη !...

— Αληθώς άνέστη !...

— Μέ γειά μας καί χαρά μας...

— Μέ ομόνοια κι’ αγάπη !...

Καί πάει... Γλύκανε ή ανθρώπινη ψυχή. Χαλάρωσε ή ένταση των νευρικών καιρών μας. Σμίγουν οί χιλιάδες λαμπάδες τό φώς τους σέ μια φωτοπλήμμυρα ανάστασης. Χιλιάδες χαμόγελα συναντιώνται. Χιλιάδες ποτήρια τσουγκρίζουν. Φουντώνουν έλπίδες. Σμίγουν οί άνθρώποι σέ λαοθάλασσες.Κι' ό γλυκός Ναζωραίος γίνεται Λαός... Λαός στα πάθη του. Λαός στήν ανάστασή του...

……………………………………………………………………………........................................................

Είχα έναν παππού. Ήταν παπάς. "Ενας πρωτόγονος παπάς σέ μια πρωτόγονη χωριάτικη κοινωνία τής Τουρκοκρατίας. Παπάς, μυλωνάς, τσομπάνος. Άντρας φοβερός! 'Απλοϊκός, βιβλικός, Μωϋσής!... 'Οπλισμένος μέ κουμπούρια όλοχρονίς εκεί πού έσκαβε κι  έβοσκε τά πρόβατά του. Δύσκολα τά χρόνια καί τότε. Μά τόλεγε ή περδικούλα του.

— Τί τά θές τ' άρματα ;... Τον ρωτούσαν.

—Γιά τα Τουρκιά μπρε... Τί γκεσέμι μ’ έχετε ; "Η τ’ αγοράζω μέ τόν παρά ή τά σφάζω σαν έρτουν γιά κακό... Μπίρ Αλλάχ ! Ό αφέντης είναι λύκος...

— Κ ι’ ό Χριστός ; Ξεχνάς παπούλη ;... «Ού φονεύσης!»

— Χριστός είμαι γώ. κι’ εσύ καί τούτα τά παιδάκια..."Ο,τι ζει είναι Χριστός...

Τή μεγάλη βδομάδα, στά πάθη, στα δώδεκα εύαγγέλια βογγούσε... "Ετρεμαν χέρια κι’ Ευαγγέλιο.

— Κι’ έθηκαν επί τής κεφαλής αύτού στέφανον έξ άκανθων καί λόγχη έκέντησαν τήν πλευράν αύτού... Τά μάτια του μούσκευαν. Σταματούσε. "Ένας κόμπος τόν έπνιγε. ’ Αγρίευε... Καί πριν συνεχίσει δάγκωνε μιά τρομερή λέξη πού μούδιαζε τ’ απλοϊκό έκκλησίασμα...

— Οί κερατάδες...

"Επασχε μέ τά πάθη κι’ άνασταινόταν μέ τήν Ανάσταση. Καί τή Λαμπρή άχτινοβολούσε. Βροντούσε τό «Χριστός Άνέστη..» σάν κανόνι. Παρορμούσε τούς χριστιανούς νά ψέλνουν μαζύ του...

— Σκούξτε μπρέ κουκουβάγιες... Τί μέ κυττάτε... Χριστός άνέστη... Άνθρωπος άνέστη !... Καί γινόταν τής κακομοίρας... Δεν ήταν πιά ψαλμωδία... "Ητανε εμβατήριο σέ γιουρούσι. Τσομπάνηδες, ψαράδες, ζευγάδες, ξωμάχοι ούρλιάζαν σά λύκοι... Καί τέλος έκανε κήρυγμα.

— Που είναι μπρε ό Πιλάτος Πού είναι κι’ ό Ρωμαίος ; Στάχτες καί μπαρούτι... θαρρούσαν πώς θά βασίλευαν στους αιώνες... Αμ δέ ... Αλλάζουν μπρέ όλα ... Φεύγουν τά παλιά κι έρχονται καινούργια ... Τά καινούργια λάμπουν. Τά παλιά πεθαίνουν... "Αντε τώρα Χριστός άνέστη !... Καί φρόνιμα... Μή μεθήστε καί μαχαιρωθήτε σάς έσφαξα... Βαλαχί ! ... Ζαβαλήδες ... 

Ξεφλούδιζε τήν Ανάσταση άπό κάθε δόγμα. Περπατούσε χέρι-χέρι μέ το Χριστό. Χόρευε μαζύ του...

…………………………………………………………………………….....................................................

— Χριστός άνέστη!... ψέλλισεν ένας άσπρομάλλης παπάς μέσα σ’ ένα στρατόπεδο τής κατοχής. Είμασταν τρείς χιλιάδες. Αγωνιστές, έγγλεζάκια αιχμάλωτα, αραπάκια, σαλταδόροι, γυναίκες άνταρτών, παιδάκια μικρά μέ τις μάννες τους...

— Πιο δυνατά παπούλη... τού φωνάξανε...

—Λαμπρή είναι .. Πεθαίνουμε πού πεθαίνουμε .. Ψάλλε, παπά.

—Κάθε βδομάδα παίρνουν καί σφάζουν!... "Ας γιορτάσουμε πριν χαθούμε... Ζωή είναι αύτή ; Ζωντανοί στην κόλαση...

— Όχι... Όχι... Δέν χανόμαστε... Χριστός άνέστη ! Κι’ ο άνταρτόπαπας φόρεσε τό πετραχήλι του κι’ έστρεψε τό βλέμμα πρός τήν κορφή τού Όλύμπου. επίσημος, ώραίος.

Χριστός άνέστη εκ νεκρών

θανάτω θάνατον πατήσας

Τί έγινε τότε !... Πληθωρική ή λαχτάρα γιά τή ζωή καί γιά τή νίκη ανάβρυσε απ' τά σκελετωμένα κορμιά μας κι’ έσπασε τόν άτσαλένιο θάνατο πού μάς έζωνε ολόγυρα. Τις ψηλές σκοπιές μέ τά πολυβόλα. Τ ’ αγκαθωτά σύρματα. Τά ναρκοπέδια. Τά σκυλιά... Κλαίγαμε...

— Χριστός άνέστη! "Ας χορέψουμε άδέρφια...

— Ελλάς άνέστη ! Κύττα πέρα... Πέρα... Τά βουνά !

— Θά ζήσουμε... θά ζήσουμε... Ή ζωή είναι τό παν

— Θανάτω θάνατον πατήσας...

— Άνέστη στήν έρημο... Στήν Αίγυπτο...

— Στο Στάλιγκραντ άνέστη ! ..

— Στο δεύτερο μέτωπο άνέστη... Σηκωθήτε !...

— Νά φιληθούμε άδέρφια...

Πώς έγινε έκεινο!... Δέν ξεχώριζες πιά φίλο καί ξένο έκεί μέσα. Δακρυσμένοι, πονεμένοι καί χαρούμενοι μαζύ, νεκροί π’ άναστηθήκαμε στήν κόλασή μας, άγκαλιαζόμαστε, φιλιούμαστε, ξεφωνίζαμε ρωμέΐκα, ινδιάνικα, γκούργκας, εγγλέζικα... Κλαίγαν καί γελούσαν καί τά μικρά παιδάκια στήν αγκαλιά τής μάννας τους...

— Χριστός άνέστη !·.. "Ύστερα πιαστήκαμε χέρι μέ χέρι... Τρεις χιλιάδες άνθρωποι. Πενήντα κύκλοι...

Στη στεριά, δέ ζή τό ψάρι

Μονό άνθός στην αμμουδιά... 

Πιαστήκαν στό χορό μας καί τά ιταλάκια. οί φαντάροι πού δέν είχαν υπηρεσία : «Βίβα ! Βίβα !...» Κι άπομείνανε νά χάσκουν τά πολυβόλα... Μαύροι καιροί...

…………………………………………………………………………….....................................................

Κάτι σάν πουλί σκιρτάει έτοιμο νά κελαηδήσει τό αιώνιο γλυκό του τραγούδι καί σήμερα στις παγωμένες καρδιές.

Χριστός άνέστη ! Νέοι, γέροι και κόρες

μπροστά στους άγιους και φιληθειτε

Φιληθείτε γλυκά, χείλη με χείλη.

πέστε «Χριστός άνέστη» εχθροί και φίλοι. 

Δέ στερεύει ποτές ή άνάβρα τής πανανθρώπινης αγάπης, πού μάς δροσίζει στήν πορεία μας πρός τά μπρός... Πρός τή γή Χαναάν ...

 

                                                                                                                             ΦΙΛΗΣ

            ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΣ-1955