Σελίδες

Πέμπτη 29 Ιουλίου 2021

 

Ο αφόρητος πόνος των πόλεων

Λίγοι δήμαρχοι στην Ελλάδα έχουν τις κατάλληλες ευαισθησίες συνδυασμένες με την αγάπη για τον τόπο τους. Προσωπικά δεν νομίζω ότι είναι περισσότεροι από 10 σε όλη τη χώρα. Το μεγαλύτερο αντιαισθητικό φαινόμενο που με έχει εκπλήξει περισσότερο και το οποίο μάλιστα φωτογράφησα, ήταν ένα παραγκοειδές οικτρό κατασκεύασμα ότι είχε απομείνει από παλιό παραλιακό καφενείο, που λειτουργούσε δίκην απαράδεκτου αποχωρητηρίου, κολλημένο πάνω στον Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης ως και το 1998, επί δημαρχίας Κοσμόπουλου. Ούτε η προετοιμασία της πόλης για τις γιορτές της Πολιτιστικής του 1997 είχε συγκινήσει την τότε δημαρχία, ώστε τουλάχιστον να το κατεδαφίσει. Μ' αυτό το έκτρωμα, η Θεσσαλονίκη, έγινε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης! Η σημερινή εικόνα της πόλης μετά από 20 χρόνια, θα μπορούσε ίσως να εκπροσωπήσει εκείνο το θεσμό.                                                          

   Πολυτελείς τουαλέτες δίπλα από το σύμβολό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 1997.

Οι περισσότερες πόλεις, εγκαταλείφτηκαν, στο έλεος της αδιαφορίας των δημάρχων τους, που νοιάζονται για τα μεγάλα και επικερδή παραμελώντας τα μικρά. Αν κάτι καλό άφησε ο κομμουνισμός στις χώρες του Ανατολικού μπλοκ, μέσα στην ιδεολογική θολούρα του, είναι ο σεβασμός των πόλεων και η αναβάθμιση της αισθητικής του αστικού τοπίου. Εδώ, οι στρατιές των προσληφθέντων στους δήμους, με τεχνικές ειδικότητες, σπάνια τους βλέπεις να εργάζονται στους δρόμους, τα πάρκα και γενικότερα στην καθαριότητα και φροντίδα των πόλεων. Μάλιστα αν ο δήμαρχος είναι του ΚΚΕ, τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, αφού  νομίζει ότι οφείλει να σαμποτάρει το αστικό σύστημα. Έπειτα, ο κάθε δήμαρχος σκέφτεται, ότι δεν θα είναι πάντα δικός του ο δήμος. Γιατί να εργαστεί για την αναβάθμιση της αισθητικής του; Μήπως θα σου πει κανένας ευχαριστώ; Ή μήπως ο επόμενος θα διατηρήσει το δικό του γούστο; Πρώτη προτεραιότητα, να κρατήσει τις ισορροπίες, έτσι που να ξαναβγεί θυσιάζοντας την πόλη του. Αυτό βέβαια, δεν είναι κανόνας χωρίς εξαίρεση.

Οι πόλεις βρωμάνε, και αυτό είναι πιο απαράδεκτο, στις τουριστικές περιοχές. Πινακίδες στους δρόμους σε δυο γλώσσες, δεν υπάρχουν. Οι λακκούβες σε μια χώρα που έχει ήλιο 300 μέρες το χρόνο, φτιάχνονται τα καλοκαίρια με 40οC θερμοκρασία, Ένα συνεργείο που στρώνει ένα μικρό πεζοδρόμιο με καινούργιες πλάκες, την ίδια ώρα αγνοεί ότι δυο μέτρα παραπέρα  υπάρχουν  μερικές πλάκες σπασμένες η ανασκολπισμένες από τις ρίζες των δένδρων. Τα δένδρα των πεζοδρόμιων και  η επιλογή του είδους των, είναι μια ηλίθια έμπνευση που σε συνδυασμό με την υποχρεωτική τοποθέτηση ειδικών πλακών για τυφλούς, έχουν κάνει τα πεζοδρόμια άβατα. Αφήστε που από τότε που άρχισαν να ενδιαφέρονται για τους τυφλούς, αυτοί εξαφανίστηκαν ως δια μαγείας, ενώ αντίθετα, οι υπεύθυνοι των συνεργείων έγιναν θεόστραβοι. Σπασμένα πεζοδρόμια, με δένδρα που κανείς δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για αυτά, από τότε που τα φύτεψαν. Άλλα στραβά, άλλα ακλάδευτα που δεν ποτίζονται πότε, άλλα δίπλα από φανάρια που κρύβουν τη σήμανση. Θάμνοι και δέντρα που κρέμονται από φράχτες με αγκαθωτά κλωνάρια που τα βράδια μπορεί να σε κατασχίσουν. Οδική σήμανση τριτοκοσμικού τύπου και επικίνδυνη για τους πεζούς να βρεθούν σε νοσοκομεία με σχισμένα τα κεφάλια τους.  

Θυμήθηκα τον περίφημο πεζόδρομο της Ερμού στην Αθήνα, ένα έργο αρχοντοχωριάτικης βιτρίνας, του τότε δημάρχου, ατσαλάκωτου πολιτικού καριερίστα και συλλέκτη ακριβών κονδυλοφόρων, που ουσιαστικά είναι ένα άβατο καλτερίμι,  απαγορευμένο για τις κυρίες με τα ψηλά τακούνια που θα κατεβούν να ψωνίσουν στον εμπορικότερο δρόμο της Αθήνας.

Ας επισημάνουμε μερικά από τα κακώς κείμενα στη πόλη μας. Στην Πάτρα εύκολα μπορείς να διακρίνεις την εγκατάλειψη από τον ανθρωπιστή δήμαρχο του τιμημένου ΚΚΕ που ψηφίζεται ηλιθίως από το 70% των απογόνων του Ζαΐμη, του Κανακάρη, του Καλαμογδάρτη, του Μενιζέλου Ρούφου και των συν αυτώ προλετάριων.

Πεζοδρόμια, γεμάτα παρκαρισμένα μηχανάκια. Η δημοτική αστυνομία δεν είχε ποτέ αρμοδιότητα! Πιο έξω από την πόλη, τα πεζοδρόμια γεμάτα προσκυνητάρια πεθαμένων. Άλλο μακάβριο εκτρωματικό φαινόμενο. Πανελλήνιο θέαμα. Λες κι ο τόπος κάθε ηλίθιου ατυχήματος (όλα τα ατυχήματα είναι ηλίθια)  καθαγιάζεται και στη θέση που ο νεκρός άφησε την πνοή του εξ ιδίας ή όχι υπαιτιότητας, εμείς πρέπει να αναρτήσουμε το μακάβριο μνημείο μνήμης του, που βέβαια ούτε μας διδάσκει την ματαιότητα της ζωής, αλλά και τo μέγεθος της βλακείας μας. Μετά από κάποια χρόνια, πολλά απ’ αυτά γίνονται μαρμάρινοι σκελετοί, άδειοι, χωρίς να παρεμβαίνει ο δήμος για να τα απομακρύνει. Εμείς τα βλέπουμε  ανεκτικά,  χωρίς να αντίδραση, ίσως γιατί και εμείς, "ό μη γένοιτο", προσδοκούμε να έχουμε στο μέλλον παρόμοια τιμή. Το παγκόσμιο αίσχος των ελληνικών δρόμων. Το κάθε προσκυνητάρι, είναι παγκόσμια δυσφήμηση της κυκλοφοριακής μας αγωγής και της απανθρωπιάς μας. Απέναντι από τη Γ΄ΔΟΥ μπορεί κανείς να παρατηρήσει 3-4 μακάβρια εικονοστάσια. Ένα απ’ αυτά, μαρμάρινο, είναι κενό. Στο σημείο εκείνο, πριν 10-15 χρόνια, είχε σκοτωθεί από μια διερχόμενη μηχανή μια νέα μονάκριβη κοπέλα. Έρχονταν πολλές φόρες  η μάνα της, όσο ζούσε, και της άναβε το καντήλι. Κάποτε σταμάτησα και τη ρώτησα. Ένας νεαρός με τη μοτοσυκλέτα του, την είχε παρασύρει και την άφησε αβοήθητη. Ο Πάνος Σόμπολος αστυνομικός συντάκτης, σε μια εκπομπή του στη T.V είχε κάνει μια προσπάθεια να βρεθεί ο δολοφόνος, αλλά μάταια. Μετά από κάποια χρόνια πέθανε και η μανούλα της κοπέλας. Σήμερα, είναι εκτός από εγκαταλειμμένο και γυμνό. Ένα γυμνό μαρμάρινο μνημείο, από άσπρα σπασμένα μάρμαρα. Περιμένει άραγε τον επόμενο νεκρό;  Ο δήμος και κάθε δήμος, μπορεί πλέον να απαγορέψει την ανέγερση αυτών των θλιβερών κατασκευών που υποτιμούν την αισθητική μας και γεμίζουν τη ψυχή μας θλίψη, χωρίς να συμβάλλουν στην αποτροπή ατυχημάτων. 

Το παραλιακό πάρκο, γεμάτο από αποξεραμένα φύλλα που μπορεί να πιάσουν φωτιά οποιαδήποτε στιγμή. Το γκαζόν εγκαταλειμμένο. Πιο κάτω δυο υπάλληλοι του δήμου, φύλακες χωρίς καμία άλλη αρμοδιότητα, μετράνε τα βήματα του ήλιου κάτω από τις λεύκες! Το δικαίωμα στην ξάπλα και τον επιδοματικό μισθό, είναι πλέον κατοχυρωμένο. Μέσα στη  πλήξη τους, περιμένοντας την εκπλήρωση των κομματικών οραμάτων τους, παίζουν με τα κινητά τους εποπτεύοντας μακαρίως και ηλιθίως τον χώρο, ενώ μια ομάδα νεαρών παίζει παρανόμως στην παιδική χαρά, τσουλήθρα.  Πολλοί τέτοιοι υπάλληλοι τελούν υπό καθεστώς σκανδαλώδους κομματικής υπερπροστασίας από τους προοδευτικούς δημάρχους των πόλεων. Αν τους βάλεις να δουλέψουν 1-2 ώρες έστω, καθαρίζοντας τα πεσμένα στο πάρκο φύλλα, μπορεί να τους χάσεις από ψηφοφόρους. Έπειτα δεν προσλήφθηκαν για αυτό, άλλα επειδή είναι οπαδοί του κόμματος στο οποίο ανήκει ο δήμος.

Δίπλα, από το πάρκο, δυο μικρές παραλίες μερικών δεκάδων μέτρων, απειλούνται από τα παραθαλάσσια μπάζα και τα βρώμικα νερά του αποχετευτικού που δεν τέλειωσε ακόμη. Η μοίρα τους είναι προδιαγεγραμμένη στα αρρωστημένα μυαλά των καρεκλοκενταύρων γραφειοκρατών των τεχνικών υπηρεσιών. Νομίζω ότι σκέφτονται να μπαζώσουν κι αυτές. Αν τους δώσεις την ιδέα καθαρισμού των, θα σου πουν ότι σε λίγο καιρό πάλι η θάλασσα θα βγάλει, φερτά υλικά οπότε μάταιος ο κόπος. Ούτε για την καθαριότητα την περίοδο του καλοκαιριού δεν νοιάζονται. Η αποκατάσταση τους και ο εμπλουτισμός τους με άμμο και η σύνδεση των λυμάτων που πέφτουν στη θάλασσα με τον βιολογικό, ώστε κάποτε να αποδοθούν στον κόσμο, είναι ψιλά γράμματα. Τα υπόλοιπα κομμάτια της μπαζωμένης παραλίας του παραλιακού πάρκου, ας συγκρατηθούν τουλάχιστον από καλαίσθητες πέτρινες ή τσιμεντένιες κατασκευές. Αυτό βέβαια, ίσως γίνει  τον επόμενο αιώνα.

Το παλιό κτίριο του ΟΛΠ στο κύριο μέτωπο της πόλης, εγκαταλειμμένο στο έλεος των ξυπόλητων ορδών, που τους καλύπτει  το άσυλο της δύναμης της ψήφου των, ενώ παραδίπλα οι γραμμές του τραίνου γεμάτες από σκουπίδια, συμβάλουν σ' ένα τριτοκοσμικό θέαμα που συνάδει με την αισθητική του προοδευτικού δημάρχου  της τρίτης πόλης της Ελλάδας.  

Τα σημεία όπου ξεχειλίζουν τα νερά της ΕΥΔΑΠ και είναι πολλά κάθε μέρα, όσα επισκευάζονται και επιχωματώνονται μένουν στο έλεος του χρόνου, ώσπου να περάσει ένα άλλο συνεργείο επίστρωσης να ανεβάσει ή να κατεβάσει το επίπεδο του δρόμου στο σημείο εκείνο, η να μην γίνει ποτέ η επικάλυψη, αν δεν εμποδίζεται η συγκοινωνία (ιδίως όταν τα φρεάτια είναι στο πεζοδρόμιο). Γενικά δεν ελέγχεται η ποιότητα δουλειάς ή αδράνειάς τους, από κανένα, αφού οι ίδιοι είναι αδιάφοροι για την σωστή αποκατάσταση της βλάβης. Για όλα αυτά βέβαια, οι αναρμόδιοι αρμόδιοι, έχουν και από μια δικαιολογία υψίστης υπεκφυγής για να αλληλεπικαλυφθούν μεταξύ τους. Για όλα τα πράγματα ως γνωστόν, υπάρχει μια δικαιολογία, ακόμη και για τα πιο βλακώδη. Όπως και για τις εκατοντάδες λεύκες που φυτεύτηκαν στο πεζοδρόμιο στην λεωφόρο του Γλαύκου, από την έξω πλευρά του πεζόδρομου (!!!) που σε λίγο θα επικαλύψουν την ορατότατα των οδηγών και θα θέλουν κλάδεμα κάθε 1-2 χρόνια. Τότε να  δούμε ποιοι θα πάνε να κάνουν αυτή τη δουλειά και πόσοι τυφλοπόντικες του δήμου θα βγουν από τη χειμέρια νάρκη τους για να ξεμουδιάσουν. Αφήστε που πίσω από τις λεύκες, καιροφυλακτούν ξεροί θάμνοι που μπορεί να πιάσουν φωτιά. Και ενώ εδώ φυτεύουμε αδιαφόρως, αλλού κόβουμε ασυστόλως.

Το μεγάλο δασύλλιο της Περιβόλας, έγινε κάποτε θυσία στις πολυεθνικές. Ο δήμος που ήταν; Εκατοντάδες αιωνόβια ιστορικά δένδρα κόπηκαν για να γίνει το σημερινό Patra Mall. Ένα τεράστιο πάρκο που θα μπορούσε να αγοραστεί από τον δήμο, και να αξιοποιηθεί, αγοράστηκε πάμφθηνα από μια γραία κληρονόμο, και καταστράφηκε για πάντα.

Τι να κάνει άλλωστε κανείς, σε μια χώρα που οι περισσότεροι είναι διασωληνωμένοι με την κομματική ή ιδιωτική μ@λ@κία που τους δέρνει. Μήπως υπάρχει κυκλοφοριακή αγωγή; Άλλο μεγάλο εθνικό θέμα. Οι Έλληνες, οδηγούν λίγο καλύτερα από τους οδηγούς της Ταϋλάνδης, με την χειρότερη κοινωνική  οδηγική ευαισθησία. Αυτό δεν έχει διορθωθεί για χρόνια. Σε ένα λαό με κακή κυκλοφοριακή αγωγή, η κατάσταση επιδεινώνεται με την παρουσία  αδέσποτων ανθρώπων και ζώων στους δρόμους. Και καλά οι άνθρωποι, αλλά τα αδέσποτα ζώα, κυρίως τα σκυλιά που θα έπρεπε να είναι υπό την περισυλλογή και φροντίδα των δήμων, στην Ελλάδα περιφέρονται για να μετρήσουν τα αντανακλαστικά των οδηγών και την φιλοζωία τους.  Αφέντης των αδέσποτων σκύλων νομίζω είναι μόνο ο δήμαρχος και αυτός έχει την ευθύνη για κάθε τι που θα συμβεί. Έτσι, στις "σκυλίσιες" μέρες μας, αντί για κάθε σκυλί που σκοτώνεις να τρως πρόστιμο και να κάθεσαι στο εδώλιο, το λογικό θα ήταν να επιβάλλεται πρόστιμο αδιαφορίας στους δήμους.

Η αγωγή περιβάλλοντος, είναι κάτι που δεν ενδιαφέρει τους δημοτικούς άρχοντες. Στην Ιταλία, με υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής αγωγής, οι σκουπιδοτενεκέδες της γειτονιάς είναι καθαρότεροι από τα σπίτια και τα πρόστιμα μεγάλα αν δεν χρησιμοποιήσεις τον κατάλληλο κάδο για τα απορρίμματα. Ντρέπεσαι να τους ακουμπήσεις. Εδώ έχουν αναλάβει την εργολαβία της εκκένωσης των κάδων καθαριότητας οι μελαψοί ντόπιοι ψηφοφόροι, πάντα εκτός νόμου, ψάχνοντας κάτι χρήσιμο για αυτούς. Τις πρώτες πρωινές ώρες που θα περάσουν οι συλλέκτες καθαριστές, είναι πολύ βιαστικοί για να καθαρίσουν και τον περίγυρο των κάδων, που έχει  ξεχειλίσει από τα απορρίμματα ή έχει ρυπανθεί από τους ξυπόλυτους εξερευνητές της γειτονιάς, στα πλαίσια της εκδίκησης της γυφτιάς. Αν αργήσουν θα τους πιάσει ο Ήλιος και έπειτα κάποιοι απ’ αυτούς έχουν και άλλες δουλειές. Έπειτα, μην τους πιέζεις πολύ. Ξέρεις τι είναι να σου κάνουν μια απεργία καλοκαιριάτικα στα πλαίσια της δημοκρατικής διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους (για υποχρεώσεις δεν μιλάμε). Οι άνθρωποι δεν φταίνε, υποτίθεται ότι κάνουν ότι τους λένε τα αφεντικά τους, αν και έχουν αποκλειστικά τις δικές τους ευθύνες. Μη ξεχνάμε ότι έχουν και ένα παγκόσμιο ρεκόρ ακατάληπτο για ελληνικά δεδομένα. Καθαρίζουν τους κεντρικούς δρόμους της Πάτρας μέσα σε ένα βράδυ, από τα απορρίμματα της Αποκριάς. Μη θες περισσότερα και πάθουμε καμία υπερκόπωση. Οι οδηγοί από τα μηχανήματα–σκούπες, άλλη περίπτωση. Αυτοί δουλεύουν όποτε θέλουν και όπου θέλουν. Ποιος θα τους μιλήσει; Έχουν κάνει ειδική εκπαίδευση. Άμα φύγουν (που να πάνε καλύτερα;) άντε να βρεις άλλους. Άλλωστε έχουν και κάποιο δίκιο, αφού όλοι οι δρόμοι είναι πιασμένοι από σταθμευμένα αυτοκίνητα. Επομένως 5-10 μέρες το μήνα δουλειά είναι αρκετή. Μέσα σε όλα αυτά, ας παινέσουμε τουλάχιστον τον τομέα της καλλιτεχνικής διακόσμησης του δήμου που έχει μια μακριά προϊστορία στη διακόσμηση της πόλης, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα. Αυτά είναι λίγα απ’ όσα μας πληγώνουν, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης που λέγονται πόλεις.   

Τα 400 χρόνια σκλαβιάς, δεν είναι υπαίτια για αυτό που ζούμε γενικότερα, αφού σήμερα η Τουρκία είναι μια χώρα με τάξη και πολύ καλύτερη αισθητική από τη δική μας. Μάλλον τα 200 χρόνια κακομοιριάς που κουβαλάμε στην πλάτη και οι κακές επιλογές μας, στις θέσεις ηγεσίας είναι που  φταίνε. Επιλογές που εξυπηρετούν το ιδιωτικό, παρά το δημόσιο συμφέρον.

 

====

 

Πέμπτη 15 Ιουλίου 2021

 

Άγιος Κήρυκος και Ιουλίτη

                                                                                   


Τη μητέρα του βαστώντας απ’ το χέρι,  παιδομάρτυρας απ’ τη γη της Κιλικίας, στον τόπο μας έφτασε εδώ και αιώνες, σε πύρινη άμαξα. Οι αποσκευές του καλά στοιβαγμένες, μέσα στη χαρά του θανάτου του. Φτωχικό, αιματοβαμμένο χιτώνιο και το στεφάνι της αθανασίας στο κεφάλι του. Άγια κειμήλια των παιδικών του χρόνων. Τη μονιά του έκρυψε μέσα στις ελιές. Μικρός αδελφός των πουλιών. Καρδούλα, που χωρά στο κοχύλι της ερημιάς του. Στους αδύναμους παιδικούς του ώμους, βαριά, ατάραχα λιθάρια κουβαλάει· άγια κόκαλα  ενός εξοχικού νεκροταφείου.

Μεγάλωσε πια με τον καιρό. Στο κατώφλι της πόρτας του καθισμένος, τρέχει, σαν ακούσει τ’ όνομά του. Έφηβος,  με μια ευκινησία θαυμαστή,  είναι πάντα παρών εκεί που δεν είναι, όταν κάποιος τον επικαλεστεί. Οι μέρες του μυρίζουν βροχή και λιοπύρι, αφρόσκονη της θάλασσας και χαμομήλι, αρχαία τέφρα και πέτρινη σιωπή. 

Ανήμερα στη γιορτή του, στο ξωκλήσι του, η  μορφή του ωραία σαν καλοκαιριάτικο πρωινό. Ψαλμοί του Δαυίδ ανακατεμένοι με λιβάνι, περνούν απ’ τ’ ανοιχτό παράθυρο κι ενώνονται με τ’ αποτύπωμα της αρχαίας μας ψυχής, -πριν τους καταπιεί το πρωινό αεράκι.  

Ταπεινοί συμμέτοχοι στη θεία συναυλία των ύμνων με τη φύση και τον χρόνο, τον μικρό Κηρύκο αναγορεύουμε σε πρεσβευτή της ευσπλαχνίας των ουρανών· κι αυτός γίνεται τότε μονομιάς, συμπαραστάτης, ευεργέτης μας και φίλος.


Πηγή: Το είδωλο της γης μου  

 

Τετάρτη 14 Ιουλίου 2021

 

Επεισόδια ανασφάλειας στον καιρό της Ασφάλειας.

 

Υπήρχε κάποια επάρατη εποχή σ΄αυτή τη χώρα, όπου ο γύψος είχε φτάσει στα ύψη πρωτοφανούς ζήτησης και η τιμή του έπαιζε στο χρηματιστήριο Αθηνών. Όλα ήταν γυψωμένα και όλα ήταν υπό καθεστώς  αυστηράς επιτήρησης. Το κράτος όμως έπαιρνε όλα τα μέτρα για την φροντίδα και την ασφάλεια των υπηκόων του. Ο κομμουνιστικός ιός αρκετά μεταδοτικός, με μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας, ιδίως στα ξερονήσια του Αιγαίου, καταπολεμείτο με βότανα και φαρμακευτικές συνταγές του μεσαίωνα.  Η φάλαγγα, το ρετσινόλαδο, οι παγοκολόνες, τα καλούπια από γύψο (πρόγονοι των σημερινών γυψοσανίδων), ήταν τα πιο συνηθισμένα. Που να βρεις τότε  μπόλια να σε πιάσουνε με το πρώτο ή έστω με το δεύτερο ή τρίτο; Κάποιο, τέλος πάντων, και να γυρίσεις 180ο μοίρες ιδεολογία.  

Όλα ήταν ύποπτα, όπως τώρα, μόνο που οι συνομωσιολόγοι  ήταν στις τάξεις του κράτους, ενώ σήμερα είναι στις τάξεις του λαού. Αυτός ήταν ο λόγος που όλα πήγαιναν τότε κατ’ ευχήν.  Οι νυχτερινές κινήσεις, πάντα ήταν ύποπτες. Τα σκουπίδια π.χ ποτέ δεν τα πετάγαμε τα βράδια. Ήταν ένας κανόνας ασφαλείας που τηρείτο απαρέκλητα. Αν ένα βράδυ, κατά λάθος  ή για αντιστασιακούς λόγους έβγαζες  τα σκουπίδια, κτυπούσε συναγερμό ο ρουφιάνος της πολυκατοικίας ή της γειτονιάς. Έφτανε η αστυνομία, σε χρόνο ρεκόρ Γκίνες και σε μπαγλάρωνε για το τμήμα, όπου έπρεπε να δώσεις διευκρινήσεις. Αν έλεγες ότι κατέβηκες για να κατουρήσεις, γιατί είχε χαλάσει το καζανάκι και με την ευκαιρία πέταξες και τα σκουπίδια, σου έστελναν υδραυλικό για διαπίστωση. Αν ήταν αλήθεια, σου έφτιαχνε το καζανάκι και σου έδινε και απόδειξη. Που να πάρεις σήμερα απόδειξη από υδραυλικό. Σε αντίθετη περίπτωση, παρουσιαζόσουν κάθε δεύτερη μέρα στο τμήμα της περιοχής σου, για αόριστο διάστημα. Μιλάμε το κράτος δούλευε ρολόι, με υποδειγματική αφοσίωση στο εθνοσωτήριο έργο που είχε αναλάβει να φέρει εις πέρας στα πλαίσια των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων από τους αναρχοκομμουνιστάς.  Κάθε εποχή, το κάθε κράτος έχει τις δικές του ανασφάλειες και τις δικές του σκοτούρες. Τότε, έκτος από το γνωστό σλόγκαν «κάθε πόλις και στάδιο, κάθε χωριό και γυμναστήριο» ίσχυε ότι κάθε περίπτερο και κάθε πολυκατοικία είχε το ρουφιάνο του. Φυσικά ο περιπτεράς στο περίπτερο και ο θυρωρός στην πολυκατοικία. Το κράτος, ήταν σε διαρκή ετοιμότητα. Μάτια κι αυτιά τσιτωμένα, όχι γουρλωμένα. Ο Γ. Παπαδόπουλος κοιμόταν με τις αρβύλες του, τρεις φορές τη βδομάδα και μια φορά τον μήνα βάραγε γερμανικό νούμερο στο Δ φυλάκιο του Πεντάγωνου, ενώ σήμερα όλοι ασκούν πολιτική του φερεφώνου.

Αν φόραγες κόκκινη γραβάτα, ήσουν ύποπτος  και το καθεστώς σε έθετε υπό παρακολούθηση. Αυτό τελικά μπορεί να σου έβγαινε σε καλό. Αργότερα με την αποκατάσταση της δημοκρατίας, αν είχες δυο μάρτυρες για το χρώμα της γραβάτας, έπαιρνες σύνταξη εθνικής αντίστασης χωρίς κρατήσεις ΙΚΑ και μπορεί να έβγαινες και βουλευτής με το ΚΚΕ. Πράσινες δεν κυκλοφορούσαν. Πράσινες ήταν μόνο οι πιπεριές. Κόκκινες ή μπλέ. Οι κόκκινες ήταν σκόπιμα για παγίδα. Για κόκκινα ρούχα, ούτε που το συζητάγαμε. Αν κατά λάθος, σου έστελνε η θεία σου από την Αμερική κανένα κόκκινο πουκάμισο φτιαγμένο στην Κίνα και στο πιάνανε στο τελωνείο, "την είχες βάψει". Ακόμη και τα κόκκινα στυλό στο δημόσιο, είχαν καταργηθεί.

Το κόκκινο γενικά ερέθιζε τις αισθήσεις της εξουσίας. Ιδίως την όσφρηση, γιατί οι περισσότεροι καθεστωτικοί φορούσαν για υπηρεσιακούς λόγους, μαύρα γυαλιά. Τώρα πως μυρίζονταν το κόκκινο χωρίς να το βλέπουν, ήταν κρατικό μυστικό. Το μακρύ μαλλί, ήταν το «κόκκινο πανί» που ερέθιζε τον μινώταυρο της ασφάλειας. Ο σχολικός μινώταυρος, τρέφονταν κυρίως με νεανικά ακούρευτα κεφάλια. Αν  είχες και μούσι, σε κατάπινε αμάσητο. Το επιχείρημα ότι και ο Κολοκοτρώνης είχε μακριά μαλλιά, δεν έπιανε, γιατί τότε δεν υπήρχαν κομμωτήρια. Έπειτα τι θράσος, είχες εσύ να συγκρίνεσαι με τον Κολοκοτρώνη; Μόνο το «μαλλί της γριάς» ήταν νόμιμο και πουλιόνταν μια δραχμή η τούφα. Τα κουρεμένα κεφάλια, τα έβαζαν γλόμπους τα χειμωνιάτικα βράδια στις πλατείες, όταν κόβονταν το ρεύμα. Λύσεις πρακτικές και οικονομικές.

Ο θόρυβος επίσης, ήταν ένα άλλο σοβαρό στοιχείο που ενοχλούσε την χούντα των συνταγματαρχών που πρόλαβε τη χούντα των στρατηγών. Δεν βαριέστε, χούντα νάχουμε, να νοιώθουμε ασφαλείς και ότι νάναι. Όχι όπως τώρα που έχουμε δημοκρατία και νοιώθουμε  ανασφαλή ασφάλεια ή ασφαλή ανασφάλεια.    

Οι ώρες κοινής ησυχίας, τηρούνταν επιμελώς. Mόνο τα μπουρδέλα  δούλευαν. Αν έπιαναν κάποιον πιτσιρικά να παίζει μπάσκετ, στις 2.31΄το μεσημέρι, τον έπαιρναν στο αστυνομικό τμήμα για αναγνώριση, του κοκκίνιζαν την καρτέλα και η μπάλα κατάσχονταν. Στη συνέχεια βέβαια, όλο και κάποιο παιδί αστυνομικού βολεύονταν στο τζάμπα. Ήταν από τα τυχερά του επαγγέλματος. Σήμερα, η αστυνομία αν την καλέσεις δεν έχει ούτε ποδήλατο, ούτε απαντάει και αν έρθει κατά λάθος, κερνά και τσιγάρο τον πιτσιρικά. Σπουδαία βήματα δημοκρατικότητας, ασύλληπτα για τη φαντασία μας τότε.  

Εκτός από τις ώρες κοινής ησυχίας, υπήρχαν και οι ώρες της κοινής ανησυχίας  που ίσχυαν μόνο για τα μπουζούκια. Σήμερα όλες οι ώρες είναι flat. Τότε τα μπουζούκια, ήταν στις δόξες τους. Το είχε πιάσει το νόημα από παλιά το γκουβέρνο. Δώσε γλέντι και φαΐ στον Έλληνα και άστον στη μακαριότητα της αναισθησίας του. Υπήρχε όμως  σ’ αυτούς τους χώρους ένα ύποπτο για το καθεστώς, είδος θορύβου  που έμοιαζε ως τρίτης  ποιότητος κρύσταλλο Βοημίας την ώρα που σπάζει. Το ζήτημα ήταν σοβαρό, η Βοημία ήταν σε κομμουνιστική χώρα, οι πληροφορίες  εξακριβωμένες και χρειάστηκε να επέμβει προσωπικά ο αρχηγός της επανάστασης, όστις επεσκέφθην  ένα ονομαστό κέντρο διασκεδάσεως της εποχής, εάν ενθυμούμαι καλώς την «Νεράιδα». Εις το νυχτομάγαζο αυτό, τα νυχτοκάματα ήταν μεγάλα και αφορολόγητα, όπως πάντα καλή ώρα. Ένα βράδυ λοιπόν, χωρίς να καταμετρήσει τας επιπτώσεις που θα είχε εις την εθνικήν ανασφάλεια και οικονομία η προαποφασισμένη παρέμβασή του, εισέβαλε αιφνιδίως κοστουμαρισμένος με γρίζο στρατιωτικό ύφος και αφού σάρωσε με το βλέμμα του ως  εκτυφλωτικός προβολέας  το πεδίο δράσης του εχθρού, κατέλαβε ένα  ύψωμα στα πρώτα τραπέζια-πίστα, μετά της δεσποίνης αυτού Δέσποινας και αναλώθηκε εις την εκ του σύνεγγυς παρακολούθηση των δρώμενων, πίνοντας εμφιαλωμένο νερό Λουτρακίου. Εκείνη την ώρα, ένας βάρδος του μαγαζιού τραγουδούσε όλως συμπτωματικώς, το γνωστό αντιστασιακό τραγούδι «Ο Γιώργος είναι πονηρός». Ο απαστράπτων εκ της κραιπάλης και μέθης κόσμος της νύχτας, αφού στην αρχή αιφνιδιάστηκε από την απρόσμενη παρουσία του εθνικού ηγέτη, στη συνέχεια εν μεσώ πυκνού νέφους καπνών που λειτουργούσε ως προπέτασμα ανωνυμίας, διατελώντας εν πλήρη ευθυμία, -πράγμα που υποδήλωνε δήθεν την ανυπαρξία προβλημάτων και την πανευτυχή συνύπαρξη μετά του ηγέτη του, η παρουσία του οποίου προσέδιδε ένα είδος ειδικής ανασφάλειας στον περίγυρο,- άρχισε να δισκοβολεί πινάκια λευκού χρώματος που ευρίσκοντο σε στοίβες επί των εδράνων διασκέδασης, σημαδεύοντας κυρίως τον φαβοριτοφόρο καλλιτέχνη που αποτελούσε τη φίρμα του καταστήματος. Ο αρχηγός παρατήρησε ότι η θυσία των  πινακιδίων από τους θαμώνες, χωρίς λόγο ή για κάποιο λόγο που δεν ήξερε το καθεστώς, ήταν ανάλογος του ανερχόμενου ενθουσιασμού των θαμώνων και αντιστρόφως. Ενώ δε, ήτο απορροφημένος εις τη σχολαστική παρατήρηση του φαινομένου, ένα εξ αυτών, σκοπίμως ή όχι, εξοστρακίστηκε της πορείας του και πέρασε ξυστά από το δεξί αυτί του, με ταχύτητα άνω των 70 χιλμ/h ξεπερνώντας τα κεκανονισμένα όρια ταχύτητας του ισχύοντος τότε ΚΟΚ. Έτσι,- αν και το γενικότερο θέαμα προσιδίαζε εις τας πολεμικάς αρετάς των Ελλήνων, οι οποίοι ακόμη και εν ειρήνη καθημερινώς προσεγγίζουν τον θάνατον, προκαλούντες αυτόν οπουδήποτε, (ιδίως εις την κατανάλωση ψεύτικων ειδήσεων)- εκτιμήθηκε ασκαρδαμυκτί, ότι έκτος από θορυβώδες, το εν λόγω μεταμεσονύκτιο έθιμο είχε αντ-επαναστατική χροιά και συνάμα ήτο βάρβαρο (οι βάρβαροι τότε θεωρούνταν αυτοί που έμεναν πάνω από την κόκκινη γραμμή των συνόρων). Αυτό, ήταν η αφορμή να αναχωρήσει πάραυτα ο αρχηγός, δια λόγους ασφαλείας, αλλά και διότι είχε επιβεβαιωθεί το τελούμενο  επ'  αυτοφώρω έγκλημα και είχε εξακριβωθεί η προέλευσις του θορύβου. Είχε καταλάβει, ότι εκεί ήταν το άνδρο της αντίστασης του ελληνικού λαού. Μια γιάφκα εύθυμων επαναστατών, επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια.Από την επαύριον, το εργοστάσιο των πιάτων έπαυσε την παραγωγή του και προέβη σε μαζικές απολύσεις εργαζομένων που ευτυχώς προσελήφθησαν τον επόμενο μήνα στον τομέα της χαρτοβιομηχανίας. Τι είχε γίνει; Τα πιάτα αντικαταστάθησαν με χάρτινες, πετσέτες.  Μάλιστα λένε, ότι τότε έκανε μεγάλο σουξέ και το γνωστό τραγούδι «χάρτινο το φεγγαράκι, ψεύτικη η ακρογιαλιά, αν με πίστευες λιγάκι, θάταν όλα αληθινά ». (Η συνέχεια στο επόμενο).

 

 

Τρίτη 13 Ιουλίου 2021


 

Σ' ένα εξπρές

 

         

 

Σκέφτηκες άραγε ποτές
σ’ ένα σταθμό, σ’ ένα εξπρές
πόσοι καημοί, πόσες χαρές
πόσες λαχτάρες.
Ένας πηγαίνει σε γιορτή
άλλος την πίκρα πάει να βρει
και οι τουρίστες στη γραμμή
με τις κιθάρες.

Είδες οι έρημοι σταθμοί
πώς σου ματώνουν την ψυχή
όταν απάνω στη γραμμή
πέφτει το βράδυ.
Ζούνε μονάχα μια στιγμή
ένα φανάρι, μια στολή
κι ύστερα πάλι η σιωπή
και το σκοτάδι.

Σκέφτηκες άραγε ποτές
όλες αυτές τις διαδρομές
σε ποιο σταθμό ήσουνα χθες
σε ποιο βαγόνι.
Σ’ ένα εξπρές είσαι κι εσύ
που τρέχει πάνω στη ζωή
κι όλο μαζεύει η γραμμή
όλο τελειώνει.

Ντούμος  Κυριάκος

Τετάρτη 7 Ιουλίου 2021

 

Στη μνήμη της  Αγίας  Κυριακής 

Η Εκκλησία, λέγει ο οικουμενικός διδάσκαλος, άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος τιμά και εορτάζει τις μνήμες των αγίων, όχι για να πάρουν δόξα οι άγιοι, αλλά μάλλον για να δοξαστούν εκείνοι που τους τιμούν. Τί μπορεί περισσότερο να προστεθεί προς δόξα των αγίων, όταν ο βίος και το μαρτύριό τους είναι όλο μία δόξα; Όμως εκείνοι που τιμούν και ευφημούν τους αγίους, όχι μόνο αυτοί δοξάζονται, αλλά και προτρέπονται να ζηλέψουν και να μιμηθούν την αρετή των αγίων.

Να λοιπόν γιατί η Εκκλησία εορτάζει και τιμά τους αγίους της. Να γιατί σήμερα εορτάζουμε τη μνήμη της αγίας ένδοξου μεγαλομάρτυρος Κυριακής.

Δεν έχω βέβαια πρόθεση να διηγηθώ τώρα κατά πλάτος το βίο και την άθληση της αγίας Κυριακής. Νομίζω πως φτάνει να ξεχωρίσω και να επιμείνω σε δυο πολύ χαρακτηριστικά σημεία της αθλήσεώς της. Είναι ακριβώς εκείνα που μας δίνουν να εννοήσουμε, αλλά και να ζήσουμε κι εμείς το φρόνημα και την πίστη, με τα οποία οι άγιοι Μάρτυρες πορεύονταν προς το θάνατο. Αλλά δεν θα πρέπει να λέγω ότι πορεύονταν, αλλ’ ότι και τώρα και πάντα πορεύονται, αφού είναι αλήθεια πως η Εκκλησία είναι Εκκλησία μαρτύρων. Δεν υπήρξαν δηλαδή άγιοι, που μια φορά στον αρχαίο καιρό έδωσαν «διά θανάτου» την καλή ομολογία, μα κάθε μέρα μέχρι της συντέλειας των αιώνων το δένδρο της πίστεως θα ποτίζεται με το αίμα των άγιων, που πελεκίζονται «διά την μαρτυρίαν Ιησού Χριστού».

Το ένα λοιπόν σημείο που ξεχωρίζουμε στην άθληση και το μαρτύριο της αγίας Κυριακής είναι το άκαμπτο θάρρος μιας νεαρής γυναίκας μπροστά στον ειδωλολάτρη ηγεμόνα, που την ανέκρινε και την απειλούσε. «Είμαι χριστιανή», έλεγε με σεμνή καύχηση η αγία, κι ήταν αυτή η φωνή και η ομολογία, που καθώς ακουόταν αρωμάτιζε τον αέρα, αλλά και τον αρωματίζει πάντα μέσα στις τόσες ρυπαρές φωνές και τις βλασφημίες, που κάθε μέρα τον μολύνουν. Ο Μέγας Βασίλειος στον περίφημο εκείνο λόγο του στους άγιους Σαράντα Μάρτυρες, επάνω σ’ αυτή την ομολογία «είμαι χριστιανός», αναφωνεί• «Ω μακάριαι γλώσσαι, όσαι την ιεράν εκείνην αφήκαν φωνήν, ην αήρ μεν δεξάμενος ηγιάσθη, άγγελοι δε ακούσαντες επεκρότησαν, διάβολος δε μετά δαιμόνων ετραυματίσθη, Κύριος δε εν ουρανοίς απεγράψατο». Δεν είναι τίτλος πιο τιμητικός, δεν είναι ομολογία πιο ένδοξη από το «είμαι χριστιανός».

Το δεύτερο σημείο, που ξεχωρίζουμε στην άθληση και το μαρτύριο της αγίας Κυριακής, είναι η δήλωση και η ομολογία της μπροστά στον αγριεμένο ηγεμόνα. «Μην προσπαθείς να με δελεάσεις, του είπε, μη με απειλείς’ δεν θα με κερδίσεις ούτε με τις υποσχέσεις ούτε με το φόβο. Είμαι μια νέα γυναίκα, μα είναι ο Θεός μαζί μου κι αισθάνομαι τον εαυτό μου αήττητο». Εδώ φαίνεται η πίστη και το φρόνημα των αγίων Μαρτύρων. Δεν πιστεύουν στον εαυτό τους, δεν πηγαίνουν προς το θάνατο με τη δική τους δύναμη. Ποιός άνθρωπος δεν φοβήθηκε το θάνατο; Ποιά γυναίκα δεν τρόμαξε μπροστά στο μαχαίρι του δημίου; Μα οι άγιοι του Θεού δεν είναι εκείνοι που μάθαμε να τους χαρακτηρίζουμε και να τους λέμε ήρωες; Το πώς πεθαίνουν οι ήρωες και με ποιά αισθήματα μέσα τους δεν το ξέρουμε· όμως ξέρουμε πως οι άγιοι δίνουν τη μαρτυρία Ιησού Χριστού.

Οι άγιοι δεν είναι ήρωες, είναι μάρτυρες. Η εποχή μας είναι μαρτυρική. Κάθε πιστός κάθε ημέρα είναι υποχρεωμένος να δίνει «την μαρτυρίαν Ιησού Χριστού». Και διαφέρει αυτό πολύ από μια κατά παράδοση πίστη και προσωνυμία, που τη βρήκαμε από τους γονείς μας. Το «χριστιανός» δεν είναι ένα όνομα κ’ ένας τίτλος κληρονομικός, χωρίς βάρος και χωρίς ευθύνη. «Είναι τρόπος σκέψεως και κανών ζωής· είναι «αίρεσις βίου»». Ο Απόστολος γράφει πως πρέπει να είμαστε έτοιμοι «διδόναι λόγον περί της εν ημίν ελπίδος». Αυτό το «διδόναι λόγον» δεν είναι μαρτυρία ανώδυνη. Σε ορισμένες περιστάσεις καταντά διωγμός «ένεκεν δικαιοσύνης», μαρτύριο και θάνατος «ένεκεν εμού και του ευαγγελίου», καθώς το είπε ο Χριστός. Ο πιστός ζει με την έννοια του μαρτυρίου ριζωμένη μέσα του και δέεται μαζί με την Εκκλησία για τα τέλη της ζωής του, να είναι «ανώδυνα» και «ανεπαίσχυντα». Κι αυτό περισσότερο στον καιρό μας, όπου η Εκκλησία διέρχεται περίοδο οργανωμένου διωγμού. Σήμερα, πολύ περισσότερο ίσως από χθες, «ο πιστός είναι αθλητής της πίστεως, πίστεως που πρέπει να είναι κάθε στιγμή έτοιμος να την ομολογήσει, να την βεβαιώσει, που μπορεί κάθε στιγμή να του δώσει την ευκαιρία να σταυρωθεί γι’ αυτήν, να γίνει άξιος μιμητής του Χριστού». Τα τελευταία τούτα διαβάζομε σ’ ένα από τα καλύτερα βιβλία του καιρού μας, που δεν γράφηκε με προσπάθεια να ωραιοποιήσει τον Χριστιανισμό ούτε να κάνει λογοτεχνία σε βάρος της πίστεως, αλλά να εμβαθύνει με κριτική δύναμη στο πνεύμα των Πατέρων της Εκκλησίας και να αντικρύσει με ρωμαλεότητα σκέψεως την ουσία και το βάθος του κηρύγματος του Ευαγγελίου. Γιατί συμβαίνει βέβαια και συνηθίζεται στις ημέρες μας τούτο. Πάμε ν’ αντισταθούμε στον ανατρεπτικό άνεμο και στο διωγμό της Εκκλησίας με φθηνά μέσα και με όπλα παιδαριώδη· με τις ανθρώπινες ικανότητές μας και χωρίς την πανοπλία της Θείας Χάριτος. Το σοβαρό και το αποτελεσματικό είναι να ριζώσουμε μέσα μας την έννοια του διωγμού και του μαρτυρίου. Τότε θ’ αντικρύσουμε την πραγματικότητα όχι ωραιοποιημένη, μα σε όλη την αγριότητα και την τραγικότητά της·τότε θα καταλάβουμε την αδυναμία μας και θα νοιώσουμε την ανάγκη της Θείας Χάριτος. Δεν είναι η ανθρώπινη αντοχή που βγάζει νικητή τον Μάρτυρα -κάθε πιστό, που φθάνει να επισφραγίσει με το θάνατό του «την μαρτυρίαν Ιησού Χριστού». Ειδεμή θα έφθανε το μαρτύριο νάναι κάτι σαν μαγική πράξη, όπως έτσι πολλές φορές το είδαν οι διώκτες. Όμως η αγία Κυριακή κι όλοι οι Άγιοι δεν κάμφθηκαν, γιατί κάθε φορά «Θεού χάρις ην η συμπαρούσα και αλείφουσα τον αθλητήν». Είναι η ορθή κι ακλόνητη βάση, επάνω στην οποία πρέπει να σταθούμε, για να εξηγήσουμε το χριστιανικό μαρτύριο. Η βάση της πίστεως και της Θείας Χάριτος.

(+Επισκ. Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου, «Ο Λόγος του Θεού», τομ. Α΄, σ. 146-152-αποσπάσματα)

Δευτέρα 5 Ιουλίου 2021

 

Είναι ο ποντικός…..Πόντιος;


Η Αρχαία Αθήνα συνήθιζε να εφοδιάζεται με σιτηρά από την περιοχή του Ευξείνου πόντου σε μεγάλες κυρίως ποσότητες, για να καλύψει τις διατροφικές της ανάγκες σε ψωμί. Το ψωμί, ήταν από τότε μια αγαπημένη βασική τροφή των Αθηναίων. Στα μέρη αυτά που τότε κατοικούσαν Σκύθες, το χώμα ήταν τόσο εύφορο, ώστε η παραγωγική του απόδοση σε σιτηρά ήταν απίστευτη. Ο Ηρόδοτος και ο Στράβων, δίνουν βασικές πληροφορίες για τα παραπάνω.

Οι Έλληνες που κατοικούσαν γενικότερα σε όλες τις περιοχές του Ευξείνου πόντου, ιδίως μετά τον Μ. Αλέξανδρο όταν οι Μιθριδάτιδες δημιούργησαν στα μέρη αυτά την ηγεμονία τους, ονομάζονταν Πόντιοι. Μαζί με τα καράβια που έφταναν στην Ελλάδα κουβαλώντας σιτηρά, έφτανε και κάποιο μεγάλο καραβίσιο είδος ποντικού. Ειδικά αυτό το είδος ποντικού που έρχονταν από τον Πόντο(θάλασσα) για να το διακρίνουν από τα εντόπια, το ονόμασαν, μυς ο ποντικός ή σκέτο ποντικός. Από εκεί και τους φουσκωμένους μυώνες των χεριών τους ονομάζουμε ποντίκια.  


Πηγή: Το είδωλο της γης μου 

Σάββατο 3 Ιουλίου 2021


 Η ΜΕΓΑΛΗ ΩΡΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ


Από τη Συλλογή  ΓΕΝΕΘΛΙΑ  ΓΗ

O Νίκος Κρανιδιώτης ήταν ένας ξεχωριστός Έλληνας απ' αυτούς που πλέον είναι δυσεύρετοι.Δεν δεσμεύτηκε ιδεολογικά όπως κάνουν σήμερα κάποιοι απόφοιτοι του Χάρβαρντ, εξ αιτίας των σπουδών τους σε ένα πανεπιστήμιο της ελίτ. Μπήκε στην Κυπριακή αντίσταση εναντίον των Άγγλων, διετέλεσε πρέσβης της Κύπρου σε διαφορές χώρες, έγραψε βιβλία για το Κυπριακό πρόβλημα και σαν άνθρωπος των γραμμάτων  ασχολήθηκε με την ποίηση, έτσι που στην Κύπρο ήταν γνωστός ως ο "ποιητής της Κερύνειας". 

Πηγή: Το είδωλο της γης μου 

 
 



 

Δημοφιλείς αναρτήσεις