Ο αφόρητος πόνος των πόλεων

Λίγοι δήμαρχοι στην Ελλάδα έχουν τις κατάλληλες ευαισθησίες συνδυασμένες με την αγάπη για τον τόπο τους. Προσωπικά δεν νομίζω ότι είναι περισσότεροι από 10 σε όλη τη χώρα. Το μεγαλύτερο αντιαισθητικό φαινόμενο που με έχει εκπλήξει περισσότερο και το οποίο μάλιστα φωτογράφησα, ήταν ένα παραγκοειδές οικτρό κατασκεύασμα ότι είχε απομείνει από παλιό παραλιακό καφενείο, που λειτουργούσε δίκην απαράδεκτου αποχωρητηρίου, κολλημένο πάνω στον Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης ως και το 1998, επί δημαρχίας Κοσμόπουλου. Ούτε η προετοιμασία της πόλης για τις γιορτές της Πολιτιστικής του 1997 είχε συγκινήσει την τότε δημαρχία, ώστε τουλάχιστον να το κατεδαφίσει. Μ' αυτό το έκτρωμα, η Θεσσαλονίκη, έγινε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης! Η σημερινή εικόνα της πόλης μετά από 20 χρόνια, θα μπορούσε ίσως να εκπροσωπήσει εκείνο το θεσμό.                                                          

   Πολυτελείς τουαλέτες δίπλα από το σύμβολό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 1997.

Οι περισσότερες πόλεις, εγκαταλείφτηκαν, στο έλεος της αδιαφορίας των δημάρχων τους, που νοιάζονται για τα μεγάλα και επικερδή παραμελώντας τα μικρά. Αν κάτι καλό άφησε ο κομμουνισμός στις χώρες του Ανατολικού μπλοκ, μέσα στην ιδεολογική θολούρα του, είναι ο σεβασμός των πόλεων και η αναβάθμιση της αισθητικής του αστικού τοπίου. Εδώ, οι στρατιές των προσληφθέντων στους δήμους, με τεχνικές ειδικότητες, σπάνια τους βλέπεις να εργάζονται στους δρόμους, τα πάρκα και γενικότερα στην καθαριότητα και φροντίδα των πόλεων. Μάλιστα αν ο δήμαρχος είναι του ΚΚΕ, τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, αφού  νομίζει ότι οφείλει να σαμποτάρει το αστικό σύστημα. Έπειτα, ο κάθε δήμαρχος σκέφτεται, ότι δεν θα είναι πάντα δικός του ο δήμος. Γιατί να εργαστεί για την αναβάθμιση της αισθητικής του; Μήπως θα σου πει κανένας ευχαριστώ; Ή μήπως ο επόμενος θα διατηρήσει το δικό του γούστο; Πρώτη προτεραιότητα, να κρατήσει τις ισορροπίες, έτσι που να ξαναβγεί θυσιάζοντας την πόλη του. Αυτό βέβαια, δεν είναι κανόνας χωρίς εξαίρεση.

Οι πόλεις βρωμάνε, και αυτό είναι πιο απαράδεκτο, στις τουριστικές περιοχές. Πινακίδες στους δρόμους σε δυο γλώσσες, δεν υπάρχουν. Οι λακκούβες σε μια χώρα που έχει ήλιο 300 μέρες το χρόνο, φτιάχνονται τα καλοκαίρια με 40οC θερμοκρασία, Ένα συνεργείο που στρώνει ένα μικρό πεζοδρόμιο με καινούργιες πλάκες, την ίδια ώρα αγνοεί ότι δυο μέτρα παραπέρα  υπάρχουν  μερικές πλάκες σπασμένες η ανασκολπισμένες από τις ρίζες των δένδρων. Τα δένδρα των πεζοδρόμιων και  η επιλογή του είδους των, είναι μια ηλίθια έμπνευση που σε συνδυασμό με την υποχρεωτική τοποθέτηση ειδικών πλακών για τυφλούς, έχουν κάνει τα πεζοδρόμια άβατα. Αφήστε που από τότε που άρχισαν να ενδιαφέρονται για τους τυφλούς, αυτοί εξαφανίστηκαν ως δια μαγείας, ενώ αντίθετα, οι υπεύθυνοι των συνεργείων έγιναν θεόστραβοι. Σπασμένα πεζοδρόμια, με δένδρα που κανείς δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για αυτά, από τότε που τα φύτεψαν. Άλλα στραβά, άλλα ακλάδευτα που δεν ποτίζονται πότε, άλλα δίπλα από φανάρια που κρύβουν τη σήμανση. Θάμνοι και δέντρα που κρέμονται από φράχτες με αγκαθωτά κλωνάρια που τα βράδια μπορεί να σε κατασχίσουν. Οδική σήμανση τριτοκοσμικού τύπου και επικίνδυνη για τους πεζούς να βρεθούν σε νοσοκομεία με σχισμένα τα κεφάλια τους.  

Θυμήθηκα τον περίφημο πεζόδρομο της Ερμού στην Αθήνα, ένα έργο αρχοντοχωριάτικης βιτρίνας, του τότε δημάρχου, ατσαλάκωτου πολιτικού καριερίστα και συλλέκτη ακριβών κονδυλοφόρων, που ουσιαστικά είναι ένα άβατο καλτερίμι,  απαγορευμένο για τις κυρίες με τα ψηλά τακούνια που θα κατεβούν να ψωνίσουν στον εμπορικότερο δρόμο της Αθήνας.

Ας επισημάνουμε μερικά από τα κακώς κείμενα στη πόλη μας. Στην Πάτρα εύκολα μπορείς να διακρίνεις την εγκατάλειψη από τον ανθρωπιστή δήμαρχο του τιμημένου ΚΚΕ που ψηφίζεται ηλιθίως από το 70% των απογόνων του Ζαΐμη, του Κανακάρη, του Καλαμογδάρτη, του Μενιζέλου Ρούφου και των συν αυτώ προλετάριων.

Πεζοδρόμια, γεμάτα παρκαρισμένα μηχανάκια. Η δημοτική αστυνομία δεν είχε ποτέ αρμοδιότητα! Πιο έξω από την πόλη, τα πεζοδρόμια γεμάτα προσκυνητάρια πεθαμένων. Άλλο μακάβριο εκτρωματικό φαινόμενο. Πανελλήνιο θέαμα. Λες κι ο τόπος κάθε ηλίθιου ατυχήματος (όλα τα ατυχήματα είναι ηλίθια)  καθαγιάζεται και στη θέση που ο νεκρός άφησε την πνοή του εξ ιδίας ή όχι υπαιτιότητας, εμείς πρέπει να αναρτήσουμε το μακάβριο μνημείο μνήμης του, που βέβαια ούτε μας διδάσκει την ματαιότητα της ζωής, αλλά και τo μέγεθος της βλακείας μας. Μετά από κάποια χρόνια, πολλά απ’ αυτά γίνονται μαρμάρινοι σκελετοί, άδειοι, χωρίς να παρεμβαίνει ο δήμος για να τα απομακρύνει. Εμείς τα βλέπουμε  ανεκτικά,  χωρίς να αντίδραση, ίσως γιατί και εμείς, "ό μη γένοιτο", προσδοκούμε να έχουμε στο μέλλον παρόμοια τιμή. Το παγκόσμιο αίσχος των ελληνικών δρόμων. Το κάθε προσκυνητάρι, είναι παγκόσμια δυσφήμηση της κυκλοφοριακής μας αγωγής και της απανθρωπιάς μας. Απέναντι από τη Γ΄ΔΟΥ μπορεί κανείς να παρατηρήσει 3-4 μακάβρια εικονοστάσια. Ένα απ’ αυτά, μαρμάρινο, είναι κενό. Στο σημείο εκείνο, πριν 10-15 χρόνια, είχε σκοτωθεί από μια διερχόμενη μηχανή μια νέα μονάκριβη κοπέλα. Έρχονταν πολλές φόρες  η μάνα της, όσο ζούσε, και της άναβε το καντήλι. Κάποτε σταμάτησα και τη ρώτησα. Ένας νεαρός με τη μοτοσυκλέτα του, την είχε παρασύρει και την άφησε αβοήθητη. Ο Πάνος Σόμπολος αστυνομικός συντάκτης, σε μια εκπομπή του στη T.V είχε κάνει μια προσπάθεια να βρεθεί ο δολοφόνος, αλλά μάταια. Μετά από κάποια χρόνια πέθανε και η μανούλα της κοπέλας. Σήμερα, είναι εκτός από εγκαταλειμμένο και γυμνό. Ένα γυμνό μαρμάρινο μνημείο, από άσπρα σπασμένα μάρμαρα. Περιμένει άραγε τον επόμενο νεκρό;  Ο δήμος και κάθε δήμος, μπορεί πλέον να απαγορέψει την ανέγερση αυτών των θλιβερών κατασκευών που υποτιμούν την αισθητική μας και γεμίζουν τη ψυχή μας θλίψη, χωρίς να συμβάλλουν στην αποτροπή ατυχημάτων. 

Το παραλιακό πάρκο, γεμάτο από αποξεραμένα φύλλα που μπορεί να πιάσουν φωτιά οποιαδήποτε στιγμή. Το γκαζόν εγκαταλειμμένο. Πιο κάτω δυο υπάλληλοι του δήμου, φύλακες χωρίς καμία άλλη αρμοδιότητα, μετράνε τα βήματα του ήλιου κάτω από τις λεύκες! Το δικαίωμα στην ξάπλα και τον επιδοματικό μισθό, είναι πλέον κατοχυρωμένο. Μέσα στη  πλήξη τους, περιμένοντας την εκπλήρωση των κομματικών οραμάτων τους, παίζουν με τα κινητά τους εποπτεύοντας μακαρίως και ηλιθίως τον χώρο, ενώ μια ομάδα νεαρών παίζει παρανόμως στην παιδική χαρά, τσουλήθρα.  Πολλοί τέτοιοι υπάλληλοι τελούν υπό καθεστώς σκανδαλώδους κομματικής υπερπροστασίας από τους προοδευτικούς δημάρχους των πόλεων. Αν τους βάλεις να δουλέψουν 1-2 ώρες έστω, καθαρίζοντας τα πεσμένα στο πάρκο φύλλα, μπορεί να τους χάσεις από ψηφοφόρους. Έπειτα δεν προσλήφθηκαν για αυτό, άλλα επειδή είναι οπαδοί του κόμματος στο οποίο ανήκει ο δήμος.

Δίπλα, από το πάρκο, δυο μικρές παραλίες μερικών δεκάδων μέτρων, απειλούνται από τα παραθαλάσσια μπάζα και τα βρώμικα νερά του αποχετευτικού που δεν τέλειωσε ακόμη. Η μοίρα τους είναι προδιαγεγραμμένη στα αρρωστημένα μυαλά των καρεκλοκενταύρων γραφειοκρατών των τεχνικών υπηρεσιών. Νομίζω ότι σκέφτονται να μπαζώσουν κι αυτές. Αν τους δώσεις την ιδέα καθαρισμού των, θα σου πουν ότι σε λίγο καιρό πάλι η θάλασσα θα βγάλει, φερτά υλικά οπότε μάταιος ο κόπος. Ούτε για την καθαριότητα την περίοδο του καλοκαιριού δεν νοιάζονται. Η αποκατάσταση τους και ο εμπλουτισμός τους με άμμο και η σύνδεση των λυμάτων που πέφτουν στη θάλασσα με τον βιολογικό, ώστε κάποτε να αποδοθούν στον κόσμο, είναι ψιλά γράμματα. Τα υπόλοιπα κομμάτια της μπαζωμένης παραλίας του παραλιακού πάρκου, ας συγκρατηθούν τουλάχιστον από καλαίσθητες πέτρινες ή τσιμεντένιες κατασκευές. Αυτό βέβαια, ίσως γίνει  τον επόμενο αιώνα.

Το παλιό κτίριο του ΟΛΠ στο κύριο μέτωπο της πόλης, εγκαταλειμμένο στο έλεος των ξυπόλητων ορδών, που τους καλύπτει  το άσυλο της δύναμης της ψήφου των, ενώ παραδίπλα οι γραμμές του τραίνου γεμάτες από σκουπίδια, συμβάλουν σ' ένα τριτοκοσμικό θέαμα που συνάδει με την αισθητική του προοδευτικού δημάρχου  της τρίτης πόλης της Ελλάδας.  

Τα σημεία όπου ξεχειλίζουν τα νερά της ΕΥΔΑΠ και είναι πολλά κάθε μέρα, όσα επισκευάζονται και επιχωματώνονται μένουν στο έλεος του χρόνου, ώσπου να περάσει ένα άλλο συνεργείο επίστρωσης να ανεβάσει ή να κατεβάσει το επίπεδο του δρόμου στο σημείο εκείνο, η να μην γίνει ποτέ η επικάλυψη, αν δεν εμποδίζεται η συγκοινωνία (ιδίως όταν τα φρεάτια είναι στο πεζοδρόμιο). Γενικά δεν ελέγχεται η ποιότητα δουλειάς ή αδράνειάς τους, από κανένα, αφού οι ίδιοι είναι αδιάφοροι για την σωστή αποκατάσταση της βλάβης. Για όλα αυτά βέβαια, οι αναρμόδιοι αρμόδιοι, έχουν και από μια δικαιολογία υψίστης υπεκφυγής για να αλληλεπικαλυφθούν μεταξύ τους. Για όλα τα πράγματα ως γνωστόν, υπάρχει μια δικαιολογία, ακόμη και για τα πιο βλακώδη. Όπως και για τις εκατοντάδες λεύκες που φυτεύτηκαν στο πεζοδρόμιο στην λεωφόρο του Γλαύκου, από την έξω πλευρά του πεζόδρομου (!!!) που σε λίγο θα επικαλύψουν την ορατότατα των οδηγών και θα θέλουν κλάδεμα κάθε 1-2 χρόνια. Τότε να  δούμε ποιοι θα πάνε να κάνουν αυτή τη δουλειά και πόσοι τυφλοπόντικες του δήμου θα βγουν από τη χειμέρια νάρκη τους για να ξεμουδιάσουν. Αφήστε που πίσω από τις λεύκες, καιροφυλακτούν ξεροί θάμνοι που μπορεί να πιάσουν φωτιά. Και ενώ εδώ φυτεύουμε αδιαφόρως, αλλού κόβουμε ασυστόλως.

Το μεγάλο δασύλλιο της Περιβόλας, έγινε κάποτε θυσία στις πολυεθνικές. Ο δήμος που ήταν; Εκατοντάδες αιωνόβια ιστορικά δένδρα κόπηκαν για να γίνει το σημερινό Patra Mall. Ένα τεράστιο πάρκο που θα μπορούσε να αγοραστεί από τον δήμο, και να αξιοποιηθεί, αγοράστηκε πάμφθηνα από μια γραία κληρονόμο, και καταστράφηκε για πάντα.

Τι να κάνει άλλωστε κανείς, σε μια χώρα που οι περισσότεροι είναι διασωληνωμένοι με την κομματική ή ιδιωτική μ@λ@κία που τους δέρνει. Μήπως υπάρχει κυκλοφοριακή αγωγή; Άλλο μεγάλο εθνικό θέμα. Οι Έλληνες, οδηγούν λίγο καλύτερα από τους οδηγούς της Ταϋλάνδης, με την χειρότερη κοινωνική  οδηγική ευαισθησία. Αυτό δεν έχει διορθωθεί για χρόνια. Σε ένα λαό με κακή κυκλοφοριακή αγωγή, η κατάσταση επιδεινώνεται με την παρουσία  αδέσποτων ανθρώπων και ζώων στους δρόμους. Και καλά οι άνθρωποι, αλλά τα αδέσποτα ζώα, κυρίως τα σκυλιά που θα έπρεπε να είναι υπό την περισυλλογή και φροντίδα των δήμων, στην Ελλάδα περιφέρονται για να μετρήσουν τα αντανακλαστικά των οδηγών και την φιλοζωία τους.  Αφέντης των αδέσποτων σκύλων νομίζω είναι μόνο ο δήμαρχος και αυτός έχει την ευθύνη για κάθε τι που θα συμβεί. Έτσι, στις "σκυλίσιες" μέρες μας, αντί για κάθε σκυλί που σκοτώνεις να τρως πρόστιμο και να κάθεσαι στο εδώλιο, το λογικό θα ήταν να επιβάλλεται πρόστιμο αδιαφορίας στους δήμους.

Η αγωγή περιβάλλοντος, είναι κάτι που δεν ενδιαφέρει τους δημοτικούς άρχοντες. Στην Ιταλία, με υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής αγωγής, οι σκουπιδοτενεκέδες της γειτονιάς είναι καθαρότεροι από τα σπίτια και τα πρόστιμα μεγάλα αν δεν χρησιμοποιήσεις τον κατάλληλο κάδο για τα απορρίμματα. Ντρέπεσαι να τους ακουμπήσεις. Εδώ έχουν αναλάβει την εργολαβία της εκκένωσης των κάδων καθαριότητας οι μελαψοί ντόπιοι ψηφοφόροι, πάντα εκτός νόμου, ψάχνοντας κάτι χρήσιμο για αυτούς. Τις πρώτες πρωινές ώρες που θα περάσουν οι συλλέκτες καθαριστές, είναι πολύ βιαστικοί για να καθαρίσουν και τον περίγυρο των κάδων, που έχει  ξεχειλίσει από τα απορρίμματα ή έχει ρυπανθεί από τους ξυπόλυτους εξερευνητές της γειτονιάς, στα πλαίσια της εκδίκησης της γυφτιάς. Αν αργήσουν θα τους πιάσει ο Ήλιος και έπειτα κάποιοι απ’ αυτούς έχουν και άλλες δουλειές. Έπειτα, μην τους πιέζεις πολύ. Ξέρεις τι είναι να σου κάνουν μια απεργία καλοκαιριάτικα στα πλαίσια της δημοκρατικής διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους (για υποχρεώσεις δεν μιλάμε). Οι άνθρωποι δεν φταίνε, υποτίθεται ότι κάνουν ότι τους λένε τα αφεντικά τους, αν και έχουν αποκλειστικά τις δικές τους ευθύνες. Μη ξεχνάμε ότι έχουν και ένα παγκόσμιο ρεκόρ ακατάληπτο για ελληνικά δεδομένα. Καθαρίζουν τους κεντρικούς δρόμους της Πάτρας μέσα σε ένα βράδυ, από τα απορρίμματα της Αποκριάς. Μη θες περισσότερα και πάθουμε καμία υπερκόπωση. Οι οδηγοί από τα μηχανήματα–σκούπες, άλλη περίπτωση. Αυτοί δουλεύουν όποτε θέλουν και όπου θέλουν. Ποιος θα τους μιλήσει; Έχουν κάνει ειδική εκπαίδευση. Άμα φύγουν (που να πάνε καλύτερα;) άντε να βρεις άλλους. Άλλωστε έχουν και κάποιο δίκιο, αφού όλοι οι δρόμοι είναι πιασμένοι από σταθμευμένα αυτοκίνητα. Επομένως 5-10 μέρες το μήνα δουλειά είναι αρκετή. Μέσα σε όλα αυτά, ας παινέσουμε τουλάχιστον τον τομέα της καλλιτεχνικής διακόσμησης του δήμου που έχει μια μακριά προϊστορία στη διακόσμηση της πόλης, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα. Αυτά είναι λίγα απ’ όσα μας πληγώνουν, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης που λέγονται πόλεις.   

Τα 400 χρόνια σκλαβιάς, δεν είναι υπαίτια για αυτό που ζούμε γενικότερα, αφού σήμερα η Τουρκία είναι μια χώρα με τάξη και πολύ καλύτερη αισθητική από τη δική μας. Μάλλον τα 200 χρόνια κακομοιριάς που κουβαλάμε στην πλάτη και οι κακές επιλογές μας, στις θέσεις ηγεσίας είναι που  φταίνε. Επιλογές που εξυπηρετούν το ιδιωτικό, παρά το δημόσιο συμφέρον.

 

====