Ο Άγιος Σάββας Βελιγραδίου και η κρύπτη του Αγίου Λαζάρου

Η Ορθοδοξία για τους Σέρβους είναι ένα στοιχείο της ταυτότητάς τους. Χωρίς να χαρακτηρίζονται από μαζική θρησκευτικότητα, ανήκουν συνειδητά στο στρατόπεδο της Ορθοδοξίας. Οι Σέρβοι, είναι χριστιανοί ορθόδοξοι παλαιοημερολογίτες. Οι ρίζες είναι παλιές. Έρχονται από το Βυζάντιο και φθάνουν ως τα σήμερα. Το προηγούμενο σύστημα φρόντισε να μην έλθει σε ανοιχτή αντιπαράθεση με τις μάζες του λαού. Η επίδρασή του, αφορά περισσότερο τις μέσες σήμερα ηλικίες που δεν μεγάλωσαν κάτω από την ορθόδοξη κατήχηση και γι’ αυτό δεν έχουν μεγάλη πνευματική επαφή με το τυπικό και τους θεσμούς της εκκλησίας. Ο πόλεμος στη Βοσνία, πριν 40 χρόνια ανάδειξε σε μεγάλο βαθμό αυτή την άλλοτε φανερή και άλλοτε υποβόσκουσα συνείδηση θρησκευτικότητας που χαρακτηρίζει τους Σέρβους, που επιστράτευσαν πέρα από τον εθνικισμό και το θρησκευτικό ιδεολογικό στοιχείο, στην αντιπαράθεσή τους με τους Μουσουλμάνους και τους Κροάτες.
    Δείγμα θα έλεγα όχι μόνο της αγάπης τους προς την Ορθοδοξία, μα και μιας υπεροπτικής προδιάθεσης μπορεί να είναι και η κατασκευή του μεγαλοπρεπή σε όγκο καθεδρικού ναού του Αγίου Σάββα στο παλιό Βελιγράδι. Ένας αχανής ναός βυζαντινής τεχνοτροπίας που ο εσωτερικός του χώρος είναι μεγαλύτερος απ’ εκείνον της Αγιά Σοφιάς. Αποτελεί αυτό άραγε μια πρόκληση απέναντι στη πρώτη εκκλησιά της χριστιανοσύνης ή δείγμα υπέρμετρης θρησκευτικότητας; Δεν μπορώ ν’ απαντήσω σ’ αυτό το υποθετικό ερώτημα. Η σύγκριση που μπορώ να κάνω με τον ναό του Αγίου Ανδρέα της Πάτρας είναι πως η εκκλησία του Βελιγραδίου ίσως είναι έως 40% μεγαλύτερη. Σήμερα εσωτερικά είναι ένα μορφοποιημένο τσιμεντένιο γιαπί σαν να βγήκε από κάποιο θεϊκό καλούπι. Η ιδέα για το χτίσιμο του ναού ξεκίνησε το 1895.Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1935, αλλά σταμάτησε με τον πόλεμο και ξεκίνησε πάλι το 1985.  Δίπλα ακριβώς, βρίσκεται άλλη εκκλησία, o μικρός Άγιος Σάββας. Ο όγκος του οικοδομήματος που δεσπόζει στο Βελιγράδι, αποτελεί και το πρώτο σημείο προορισμού. Ο επιβλητικός ναός είναι ο μεγαλύτερος καθεδρικός ναός των Βαλκανίων και η μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία. Ο ναός έχει χωρητικότητα 10.000 πιστών. Ένας ημιτελής και χαώδης ναός, όπου ξεχωρίζει το παλιό ξυλόγλυπτο τέμπλο του ιερού του Αγίου Σάββα.Στην υπόγεια κρύπτη του ναού έχει διαμορφωθεί ένας τεράστιος ναός (1800μ) αφιερωμένος στον ιερομάρτυρα Άγιο Λάζαρο, που εντυπωσιάζει με τις εκπληκτικές αγιογραφίες του και προδιαθέτει για την συνολική μεγαλοπρέπεια του ναού όταν αυτός θα έχει κάποτε τελειώσει.
   Μπροστά στο ναό απλώνεται το πάρκο του Καρατζώρζεβιτς (J.Petrovic) με το υπερμέγεθες άγαλμα του αγωνιστή της Σερβικής Επανάστασης του 1801 που έπεσε θύμα των σκοτεινών σχεδίων του «φίλου» και κουμπάρου του Μίλος Ομπρένοβιτς και που ο θάνατος του ματαίωσε ένα γενικότερο ξεσηκωμό των Ορθοδόξων της Βαλκανικής ενάντια των Τούρκων, αφού ο “Καραγιώργης” ήταν μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, στενός φίλος και συνεργάτης του Αλ.Υψηλάντη και θερμός ενστερνιστής των απόψεων του Ρήγα.

                                                                                     

         

                                                                                              Πηγή: leovard Το είδωλο της γης μου