O Χατζεφεντής της Φανερωμένης Λευκάδας

O Άγιος Αρσένιος ο νεοφανής (1840-1924) γεννήθηκε στο χωριό Φάρασα (Βαρασὸς) 130 χιλ. νότια της Καισάρειας της Καππαδοκίας, στην  Νοτιοανατολική σημερινή Τουρκία και κοιμήθηκε στην Κέρκυρα το 1924 ως πρόσφυγας. Το χωριό αυτό, ήταν αμιγώς ελληνικό χριστιανικό χωριό, όπου δεν μιλούσαν τουρκικά αλλά τα φαρασιώτικα, -που είχαν ως βάση την αρχαία ελληνική γλώσσα που έμοιαζε με την κυπριακή διάλεκτο- και αποτελούσε το κεφαλοχώρι μιας ομάδας χωριών της επαρχίας Φαράσων της περιφέρειας Καππαδοκίας.   

 

Το κοσμικό του όνομα ήταν Θεόδωρος. Σε μικρή ηλικία έμεινε ορφανός μαζί με τον αδελφό του, πρώτα απ’ τον δάσκαλο πατέρα του και λίγο αργότερα κι απ’ την μητέρα του. Η θεία του, αδελφή της μητέρας του, που ανέλαβε την προστασία του, τον έστειλε στην πόλη Νίγδη (Nigde-Βαρησσός) πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας στην κεντρική Ανατολία και μέρος της ευρύτερης περιοχής της Καππαδοκίας, για να μορφωθεί. Στη συνέχεια πήγε στη Σμύρνη, όπου μυήθηκε στην ελληνική και εκκλησιαστική παιδεία και το 1866 κάρηκε μοναχός με το όνομα Αρσένιος και κοινοβίασε στην Ιερά Μονή Φλαβιανών (Ζιντζί-Ντερέ) του Τιμίου Προδρόμου, δέκα χιλιόμετρα νοτιανατολικά της Καισάρειας, όπου φημίζονταν για τα ονομαστά πανηγύρια του, ιδίως εκείνα του Νιπτήρος (Μ.Πέμπτη) και της 29^ης Αυγούστου, γιορτή αποτομής της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου. Έπειτα χειροτονήθηκε διάκος και εστάλει πίσω στα Φάρασα να μάθει γράμματα τα παιδιά του χωριού του, ασκώντας παράλληλα καθήκοντα παπαδοδάσκαλου.

Το 1870 χειροτονήθηκε στην Καισάρεια πρεσβύτερος, με τον τίτλο του Αρχιμανδρίτη και όταν αργότερα  πήγε στα Ιεροσόλυμα για προσκύνημα, οι Φαρασιώτες συνήθισαν να τον φώναζουν Χατζεφεντή. Tην υπόλοιπο ζωή του την πέρασε στα Φάρασα. Τα θαύματά του πολλά, αδιακρίτως σε χριστιανούς και μουσουλμάνους, ως τo 1924 που ήλθε ως ανταλλάξιμος στην Ελλάδα. Μετά την ανταλλαγή του 1924* οι περισσότεροι κάτοικοι των Φαράσων εγκαταστάθηκαν στο Πλατύ Ημαθίας, το Μοσχάτο Αττικής, την Δράμα και την Κόνιτσα. Μια μικρή ομάδα Φαρασιωτών εγκαταστάθηκε στο Κάστρο της Κέρκυρας τον Οκτώβριο του 1924. Ανάμεσά  τους και ο Πατήρ Αρσένιος. Στην Ελλάδα ο Άγιος έζησε συνολικά 40 μέρες (κατά δική του προόρηση) και κοιμήθηκε εδώ την 10 Noεμβρίου, κρατώντας στα χέρια του ιερό λείψανο του Ιωάννη Χρυσοστόμου που το έφερε από τα Φάρασα.

Ο Άγιος Αρσένιος υπήρξε ανάδοχος του π. Παϊσίου (Αρσένιος Εζνεπίδης) τον οποίο βάπτισε στα Φάρασα, ένα μήνα πριν την εγκατάλειψη του χωριού, δίνοντάς του κατ’ απαίτηση  από τους γονείς του το δικό του όνομα Αρσένιος και όχι το όνομα Χρήστος του παππού του, λέγοντας με προφητικό νόημα: «Εσείς καλά θέλετε να αφήσετε άνθρωπο στο πόδι του παππού, εγώ δεν θέλω να αφήσω καλόγηρο στο πόδι μου;». Ένα μέρος των προφητειών του π. Παϊσίου εν ζωή, έχουν διαδοθεί από τον Άγιο Αρσένιο.   

Μεγάλο μέρος από τα λείψανα του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη βρίσκονται στο καθολικό της μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης. Για το νησί της Λευκάδας αποτελεί μεγάλη ευλογία η παρουσία μικρού μέρους των λειψάνων του μεγάλου Μικρασιάτη Αγίου που φυλάσσονται στο μοναστήρι της Φανερωμένης, όπου και εορτάζεται η μνήμη του στις 10 Νοεμβρίου.

------------------------------

* Ο πληθυσμός της Καισαρείας, πρωτεύουσας της Καππαδοκίας λίγο πριν την κατάρρευση του Μικρασιατικού μετώπου, ανέρχoνταν σε 40.000, εκ των οποίων λίγοι Έλληνες (3.000) και λιγότεροι Αρμένιοι (1.000). Ολόκληρος ο πληθυσμός ήταν τουρκόφωνος συμπεριλαμβανομένων ακόμη και από την Ελληνική κοινότητα των δυο από τους τέσσερις εφημέριους της Ελληνικής εκκλησίας. Λειτουργούσε ένα ελληνικό δημοτικό σχολείο με 150 μαθητές, ένα παρθεναγωγείο με 60 μαθήτριες και ένα νηπιαγωγείο με 250 παιδιά. Ανθούσε τότε ακόμη εδώ η παραγωγή ταπήτων που βρίσκονταν στα χέρια των Ορθοδόξων, με σημαντικότερους έμπορους ταπητουργίας του Αρμενίους.

        Πηγή:  Leovard Το είδωλο της γης μου